ΛΕΖΑΝΤΑ: Ο στίβος είναι η βασική αιτία της πρωτιάς της Κύπρου στον πίνακα των μεταλλίων, με την Ελένη Αρτυματά (κέντρο) να είναι η κάτοχος τριών ρεκόρ αγώνων (100μ., 200μ., 4Χ100μ.).
ΑΡΓΥΡΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥ (απεσταλμένος ΕΑΚ)
Το 1981, στην πόλη Μπάντεν – Μπάντεν της Γερμανίας, στο πλαίσιο του Ολυμπιακού Κογκρέσου, έγινε η πρώτη συνάντηση των οκτώ Ολυμπιακών Επιτροπών από τα μικρότερα κράτη της Ευρώπης, με στόχο την ανταλλαγή απόψεων και τη δημιουργία ενός αθλητικού γεγονότος στα μέτρα των δυνατοτήτων τους. Τότε κυριαρχούσε η άποψη ότι οι μεταξύ τους αγώνες θα βοηθούσαν την ανάπτυξη του Ολυμπιακού Πνεύματος και του οράματος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής. Όπως επίσης και την ενδυνάμωση της φιλίας μεταξύ των διαγωνιζόμενων χωρών. Με πρωτοβουλία του πρώην προέδρου της ΔΟΕ, Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ, ιδρύθηκαν οι Αγώνες Μικρών Κρατών Ευρώπης, απόφαση η οποία επικυρώθηκε επίσημα στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 1984 στο Λος Άντζελες. Τότε, καταρτίστηκε το καταστατικό και οι τεχνικοί κανονισμοί που διέπουν τη διοργάνωση μέχρι σήμερα.
Οκτώ χώρες με πληθυσμό μικρότερο του ενός εκατομμυρίου ανθρώπων και με αυτόνομη παρουσία στην Ολυμπιακή Επιτροπή, αποφάσισαν να διαγωνίζονται μεταξύ τους κάθε δύο χρόνια, σε μικρό αριθμό αγωνισμάτων, αναλόγως και της χώρας διεξαγωγής των Αγώνων. Αυτές οι χώρες ήταν η Κύπρος, η Ανδόρα, το Λουξεμβούργο, το Λίχτενσταϊν, η Ισλανδία, η Μάλτα, το Μονακό και το Σαν Μαρίνο, με το μικρό κρατίδιο της ιταλικής επικράτειας να αναλαμβάνει τη διοργάνωση των 1ων Αγώνων Μικρών Κρατών Ευρώπης το 1985. Από τότε και κάθε δύο χρόνια, κάθε ένα από τα 8 κράτη φιλοξενεί τη διοργάνωση. Φέτος, με τη διεξαγωγή των 16ων Αγώνων Μικρών Κρατών Ευρώπης από την Ισλανδία (1-6 Ιουνίου), ολοκληρώνεται ο δεύτερος κύκλος της διοργάνωσης από κάθε χώρα. Από την 1η Ιουνίου 2009 είναι μέλος της Ένωσης Μικρών Κρατών Ευρώπης και το Μαυροβούνιο, το οποίο ωστόσο λαμβάνει μέρος στους ΑΜΚΕ από το 2011 με όχι πλήρη ομάδα.
Από την πρώτη διοργάνωση του 1985 η Ισλανδία και η Κύπρος έδειξαν την κυριαρχία τους έναντι των υπόλοιπων χωρών, με το Λουξεμβούργο να σφραγίζει την είσοδό του στην πρώτη τριάδα στις περισσότερες διοργανώσεις. Ως συνήθως η Κύπρος κυριαρχεί στο στίβο, με την Ισλανδία να «σαρώνει» στην κολύμβηση. Από τις 15 προηγούμενες διοργανώσεις τις 8 κέρδισε η Ισλανδία, τις 6 η Κύπρος (5 σερί από το 2003 έως το 2011), ενώ το Λουξεμβούργο κατετάγη στην 1η θέση των μεταλλίων μόλις μία φορά και αυτήν ήταν μάλιστα στους τελευταίους ΑΜΚΕ, τους οποίους φιλοξένησε το 2013. Μόνο μία φορά άλλη χώρα εισήλθε στην πρώτη τριάδα, κι αυτό συνέβη το 1997 στην Ισλανδία, όταν το Μονακό εκπόρθησε το Λουξεμβούργο από την 3η θέση. Στις 15 προηγούμενες διοργανώσεις η Ισλανδία κέρδισε την 1η θέση στον πίνακα των μεταλλίων 8 φορές, τη 2η 5 και την 3η 2, η Κύπρος την 1η θέση 6 φορές, τη 2η 5 φορές και την 3η 4, ενώ το Λουξεμβούργο κέρδισε την 1η θέση μία φορά, την 2η 5 και την 3η 8.
Ωστόσο, στον γενικό πίνακα των μεταλλίων η Κύπρος βρίσκεται στην 1η θέση με 418 χρυσά, αξιοποιώντας πλήρως τη διοργάνωση που φιλοξενήσαμε το 2009, αφού συντρίψαμε κάθε ρεκόρ. Τα 59 χρυσά μετάλλια μοιάζουν ακατάρριπτα στις επόμενες διοργανώσεις, όπως και τα συνολικά 139 μετάλλια που κέρδισαν οι Κύπριοι αθλητές. Οι αριθμοί δύσκολα θα καταρριφθούν, αφού στο παιχνίδι μπήκαν και οι Μαυροβούνιοι αθλητές. Στη δεύτερη θέση των συνολικών μεταλλίων σε μία διοργάνωση έρχεται η Ισλανδία, με τα 97 που κέρδισε στη δική της διοργάνωση το 1997. Η Κύπρος βρίσκεται στην 1η θέση και των συνολικών μεταλλίων με 1084, έναντι των 1029 της Ισλανδίας. Πάντως, οι πρωτιές της Κύπρου σε χρυσά και σε σύνολο μεταλλίων, κινδυνεύουν άμεσα να ανατραπούν από τη διοργανώτρια των 16ων ΑΜΚΕ, Ισλανδία, αφού στο Ρέικιαβικ η χώρα μας μεταβαίνει με μόλις 56 αθλητές, ενώ οι διοργανωτές θα ρίξουν στους αγώνες 168! Αυτό που περιμένουμε από τους αθλητές μας είναι να υπερβάλουν εαυτόν και να κερδίσουν όσα περισσότερα μετάλλια μπορούν, «σώζοντας» όσο μπορούν μία δύσκολη χρονιά για την κυπριακή εκπροσώπηση.
Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΣΤΟΥΣ ΑΜΚΕ
ΕΤΟΣ / ΧΩΡΑ ΧΡ. ΑΡΓ. ΧΑΛ. ΣΥΝ. ΘΕΣΗ
1985 Σαν Μαρίνο 15 8 9 32 2η
1987 Μονακό 13 17 16 46 3η
1989 Κύπρος 26 25 28 79 1η
1991 Ανδόρα 22 16 23 61 3η
1993 Μάλτα 26 23 22 71 2η
1995 Λουξεμβούργο 22 25 22 69 2η
1997 Ισλανδία 30 25 14 68 2η
1999 Λίχτενσταϊν 14 13 15 42 3η
2001 Σαν Μαρίνο 27 21 17 65 2η
2003 Μάλτα 34 20 27 81 1η
2005 Ανδόρα 39 28 24 91 1η
2007 Μονακό 36 33 24 93 1η
2009 Κύπρος 59 47 33 139 1η
2011 Λίχτενσταϊν 32 30 20 82 1η
2013 Λουξεμβούργο 28 17 24 69 3η
ΣΥΝΟΛΟ 418 347 319 1084 1η
ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕΤΑΛΛΙΩΝ 15 ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ
ΧΩΡΑ ΧΡ. ΑΡΓ. ΧΑΛ. ΣΥΝ.
- ΚΥΠΡΟΣ 418 347 319 1084
- Ισλανδία 414 307 308 1029
- Λουξεμβούργο 297 313 298 908
- Μονακό 104 127 189 420
- Μάλτα 59 114 158 331
- Σαν Μαρίνο 55 93 121 269
- Λίχτενσταϊν 53 59 76 188
- Ανδόρα 40 82 102 224
- Μαυροβούνιο 13 2 4 19